Fobiler
Fobiler aşağıdaki şekilde karakterize edilir:
- Korku veya kaygı, irrasyonel ve mantıksız olan belirli bir nesne veya durumla ilgilidir.
- Fobinin nesnesi neredeyse her zaman ani bir endişe veya paniğe neden olur.
- Fobi,bir nesne veya durumdan kaçınmaya neden olur vebüyük bir rahatsızlıka neden olur.
- Korku ya da kaygı, fobik nesne ya da durumun yarattığı gerçek tehlikeye kyasla aşırı seviyelerde ortaya çıkar.
- Aşırı korkuyu kontrol etmede güçlük çekilir.
fark bulanık olabilir. Korkular, gelişimin normal bir parçasıdır. Bununla birlikte, fobilerden farklı olarak, korkular sıradan bir korku tepkisi içerir, günlük işlevler üzerinde minimal bir etkiye sahiptir ve zamanla çözülür.
Üç tür fobi vardır:
- Özgül fobiler
- Sosyal Fobi (artık sosyal kaygı bozukluğu olarak bilinir)
- Agorafobi
Fobilerin klinik özellikleri, fobinin türüne, belirli bir bireydeki ciddiyet derecesine ve bireyin normal fonksiyonlarını yerine getirme kabiliyetine müdahale miktarına bağlıdır. Bununla birlikte, üç tür fobide de ortak olan, belirli bir nesne veya duruma tepki olarak aşırı korku veya endişedir.
Özgül fobiler
- Korku veya kaygı, belirli bir nesne veya durumla ilgilidir.
- Fobinin nesnesi hemen her zaman ani bir kaygı veya korkuya neden olur.
- Fobi, nesne veya durumdan kaçınmaya neden olur veya büyük bir rahatsızlıkla katlanarak artar.
- Korku ya da kaygı, fobik nesne ya da durumun yarattığı gerçek tehlike için aşırı seviyelerde ortaya çıkar.
Ayrıca özgül fobiler için tanı kriterleri, korku, kaygı ve kaçınma davranışının altı aydan uzun sürmesi, önemli bir sıkıntıya veya işlevsellikte bozulmaya neden olması ve başka bir ruh sağlığı bozukluğuna veya madde kullanımına bağlı olmaması gerektiğini belirtir.
Neredeyse sınırsız olası fobiler vardır, ancak bazı yaygın spesifik fobi örnekleri şunlardır:
- Hayvanlar, özellikle yılanlar, örümcekler ve köpekler
- Kan görme, enjeksiyon
- Yüksek sesler
- Kapalı alan (klostrofobi), yükseklik (akrofobi) ve uçma (aerofobi) dahil olmak üzere durumlar
- Su ( aquafobi ), gök gürültülü fırtınalar (astrafobi), karanlık ( niktofobi ), tüneller
Spesifik fobiler hemen hemen her şeyi içerebilir.
Spesifik fobiler, üç fobi türü arasında en yaygın olanıdır ve en yaygın anksiyete bozukluğu türüdür.
Sosyal Fobiler
Sosyal kaygı bozukluğu olarak da bilinen sosyal fobi, özgül bir fobi olmayıp kaygı bozukluğu olarak sınıflandırılmaktadır.
Sosyal fobi semptomları, sosyal durumlarda, özellikle de gözle görülür kaygı semptomları nedeniyle başkaları tarafından olumsuz olarak algılanma ve yargılanma konusunda kalıcı, irrasyonel bir utanç korkusuna dayanır. Sosyal fobisi olan kişiler tipik olarak aşağıdaki konularda yoğun korku veya endişe yaşarlar:
- Belirli sosyal durumlar, özellikle başkaları tarafından değerlendirmeye bağlı durumlar
- Titreme Anksiyete belirtileri nedeniyle aşağılanma, utanma ve reddedilme
- Hemen hemen her sosyal durumda
Çoğu insan toplum içinde dışlanmaktan ya da utandırılmaktan korksa da, sosyal fobisi olan kişiler gerçek durumla orantısız bir korku ya da endişe yaşarlar ve kaçınma davranışları nedeniyle işlevlerini yerine getiremezler .
Agorafobi
Agorafobi, utanç verici ve kaçmanın mümkün olmadığı durumlarda panik atak geçirmekten duyulan aşırı korkudur. Agorafobi belirtileri, belirli durumlardan (kalabalık odalar veya toplu taşıma gibi) saplantılı bir şekilde kaçınmaktan, evden tamamen çıkamamaya kadar değişir.
Agorafobi, panik atak geçirme korkusuyla tetiklendiği için panik bozuklukla yakından ilişkilidir.
Fobilerin Tedavisi
Fobi, ilgili kişinin hayatını etkilemeye başladığında, fobi için tedavi ve yardım alma olasılığı artar. Örneğin, klostrofobisi olan ve birdenbire asansör kullanamadığını anlayan ve trenle seyahat etmeyi veya uçakla uçmayı zor bulan kişi buna çözüm bulmaya çalışır.
Danışanlarımız için oluşturduğumuz tedavi programları, imgeleme yoluyla korkunun üstesinden gelmek ve fobik kaçınma davranışlarını azaltmak için bilişsel çarpıtmalara üzerinde çalışmsayı ve hipnoterapi ile sistematik duyarsızlaştırmayı içerir.
Mümkün olan bazı durumlarda, kişiye, durum veya nesne artık aşırı korku tepkisine yol açmayana kadar, kendisini yavaş yavaş fobik nesneye maruz kalması tavsiye edilir. Rahatlama, kendilerini sakinleştirme ve kaygıyla baş etme teknikleri öğretilir.